Gezonde vetten: dit is waarom vetten gezond zijn

Geplaatst op: 17 juni 2020

De afgelopen jaren is ons angst ingeboezemd voor het eten van vetten. Het zou immers het risico op hart- en vaatziekten verhogen. Hoewel dit waar is wat betreft het eten van te veel verzadigde vetten, is uit recent onderzoek gebleken dat het eten van onverzadigde vetten het risico op hart- en vaatziekten juist verlaagt.

In ieder geval hebben gezonde vetten wel degelijk een functie in ons lichaam. Maar om op een gezonde manier aan je vetbehoefte te voldoen, vraagt wel de nodige kennis. Je moet namelijk ook iets weten over de productiewijze van een vet en hoe je deze op de juiste manier kan verhitten en bewaren.

In deze blog nemen we je mee wat gezonde vetten doen voor je lichaam en hoe je op een veilige manier kan voorzien je dagelijkse vetbehoefte.

De verschillende vetten

We kunnen de vetten opdelen in verschillende categorieën:

Onverzadigd vet – bijvoorbeeld olijfolie
Meervoudig onverzadigd vet – bijvoorbeeld in vette vis, lijnzaadolie en verse noten en zaden. Deze groep is weer onder te verdelen in Omega-6 vetzuren uit de meeste plantaardige oliën en Omega-3 vetzuren uit vette vis en lijnzaad(olie).
Verzadigd vet – is bij kamertemperatuur gestold, zoals roomboter.

Om er voor te zorgen dat het lichaam over de juiste bouwstoffen beschikt, is het van belang de goede verhouding aan verzadigde en onverzadigde vetten binnen te krijgen. Deze verhouding zou 1:1 op moeten zijn, maar in ons huidige voedingspatroon ligt deze meer op 7:1.

Deze verhouding is uit balans, doordat er veel ‘verborgen’ vetten in onze producten zitten. Denk hierbij aan vet vlees, vette vleeswaren, melkproducten, kaas, koek, gebak, chips en kant-en-klaarmaaltijden.

Een overschot aan verzadigde vetten leidt tot een verhoging van het schadelijke LDL-cholesterol. Deze vorm van cholesterol kan samen met andere stoffen – met name eiwitten en calciumzouten – plaque veroorzaken en verhoogt daarmee onder andere het risico van hart- en vaataandoeningen.

De functie van vetten

Hoewel vet ons afschrikt, heeft het wel degelijk een belangrijke functie voor ons lichaam. Zo zijn vetten leverancier van vitamine A, D, E en K, energie en essentiële vetzuren. Dit laatste zijn vetzuren die ons lichaam niet zelf kan aanmaken, maar die wel heel belangrijk zijn voor de opbouw van hormonen en de celwanden.

Daarnaast zorgen vetten voor een beter verzadigingsgevoel en helpen ze bij de opname van andere belangrijke voedingstoffen zoals calcium. Ook heb je vetten nodig voor een goede stoelgang. Bovendien geeft vet smaak aan ons eten – en ook dat is heel belangrijk!

Het gebruik van vetten

Je hebt per dag ongeveer 25 gram gezonde vetten nodig. Je kunt ervan uitgaan dat een eetlepel olie ongeveer 10-15 gram bevat. Verder is het nog belangrijk om te kijken hoe het vet of de olie is gewonnen. Dit kan op vier manieren, persen, extraheren, raffineren en hydrogeweren, waarvan bij (koud) persen de meeste voedingsstoffen blijven behouden.

Dan dien je de olie of vetten ook op de juiste manier te worden bewaard. Zo gaat lijnzaadolie bijvoorbeeld buiten de koelkast oxideren, wat juist weer averechts werkt op je gezondheid.

Hieronder vind je een overzicht van veelgebruikte vetten en hoe je deze het beste kunt gebruiken en bewaren: